Tìm hiểu "tất tần tật" các thông tin về thay đổi kết cấu xe để tránh bị phạt đến 150 triệu đồng

Việc người dùng độ lại hay thay đổi kết cấu xe cho ô tô và xe máy để đẹp hơn hoặc ấn tượng hơn đã không còn lạ tại Việt Nam. Tuy nhiên, có lẽ không phải ai cũng biết rằng mình có thể bị phạt nặng, lên đến 150 triệu đồng theo Nghị định 168/2024 mới nếu thay đổi kết cấu xe. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp các bạn trả lời những câu hỏi như "Thay đổi kết cấu xe là gì?", "Thay đổi kết cấu xe bị phạt bao nhiêu" hay "Thủ tục xin thay đổi kết cấu xe máy".

Thay đổi kết cấu xe là gì?

Theo quy định tại khoản 7 Điều 2 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, cải tạo xe (sau đây gọi là cải tạo) là việc thay đổi đặc điểm của xe đã được cấp đăng ký xe, biển số xe hoặc xe đã qua sử dụng được nhập khẩu dẫn đến thay đổi về kiểu loại xe theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Trong khi đó, Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định các hành vi bị nghiêm cấm như sau:

• Cải tạo xe ô tô loại khác thành xe ô tô chở người, trừ cải tạo thành xe ô tô chở người phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh.
• Cải tạo trái phép; cố ý can thiệp làm sai lệch chỉ số trên đồng hồ báo quãng đường đã chạy của xe ô tô; cắt, hàn, tẩy xóa, đục sửa, đóng lại trái phép số khung, số động cơ của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.

Thay đổi kết cấu xe bị phạt bao nhiêu?

Mức phạt với lỗi thay đổi kết cấu xe đã được ghi rõ trong Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, cụ thể như dưới đây.

Mức phạt với lỗi thay đổi kết cấu xe máy

Theo quy định tại khoản 8 Điều 32 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 8.000.000 đến 12.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô, các loại xe tương tự xe gắn máy với hành vi tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước, đặc tính của xe. Như vậy, so với quy định cũ, mức phạt đối với hành vi thay đổi kết cấu xe máy đã tăng mạnh. 

Ngoài ra, đối với lỗi thay đổi kết cấu xe máy, cụ thể là việc tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước, đặc tính của xe thì sẽ không bị trừ điểm giấy phép lái xe.

Lỗi thay đổi kết cấu xe máy bị phạt cao nhất 12 triệu đồng (ảnh minh họa)

Mức phạt với lỗi thay đổi kết cấu ô tô

Theo quy định tại Khoản 16 Điều 32 của Nghị định 168/2024/NĐ-CP, hành vi tự ý thay đổi kết cấu ô tô sẽ bị phạt tiền từ 65.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 130.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô. Trước đây, theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, mức phạt với hành vi này chỉ từ 6 - 8 triệu đồng đối với cá nhân và 12 - 16 triệu đồng đối với tổ chức.

Các lỗi bị xử phạt bao gồm tự ý thay đổi tổng thành khung, tổng thành máy (động cơ), hệ thống phanh, hệ thống truyền động (truyền lực), hệ thống chuyển động hoặc tự ý cải tạo kết cấu, hình dáng, kích thước của xe không đúng thiết kế của nhà sản xuất hoặc thiết kế trong hồ sơ đã nộp cho cơ quan đăng ký xe hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; tự ý thay đổi tính năng sử dụng của xe hoặc tự ý lắp đặt thêm cơ cấu nâng hạ thùng xe, nâng hạ công-ten-nơ trên xe (kể cả rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc).

Lỗi thay đổi kết cấu ô tô bị phạt cao nhất 16 triệu đồng (ảnh minh họa)

Thay đổi màu sơn xe bị phạt bao nhiêu?

Theo Khoản 7 Điều 32 Nghị định 168, hành vi thay đổi màu sơn xe mà không cập nhật với cơ quan chức năng sẽ bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng đối với cá nhân và 8 - 12 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô.

Mức phạt tương tự cũng được áp dụng với hành vi lắp đặt và sử dụng thiết bị âm thanh, ánh sáng trên xe gây mất trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Trong khi đó, hành vi lắp đặt và sử dụng thiết bị âm thanh, ánh sáng trái quy định trên xe máy sẽ bị phạt từ  800.000 - 1.000.000 đồng đối với cá nhân và 1,6 - 2 triệu đồng đối với tổ chức.

Những hành vi vi phạm dẫn đến tịch thu xe

Theo Khoản 17 Điều 32 của Nghị định 168/2024/NĐ-CP, tịch thu phương tiện đối với chủ xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ, xe máy chuyên dùng, xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

• Cắt, hàn, tẩy xoá, đục sửa, đóng lại trái phép số khung, số động cơ (số máy); đưa phương tiện đã bị cắt, hàn, tẩy xoá, đục sửa, đóng lại trái phép số khung, số động cơ (số máy) tham gia giao thông;
• Cải tạo xe ô tô loại khác thành xe ô tô chở người.

Thủ tục xin thay đổi kết cấu xe

Thủ tục xin thay đổi màu sơn xe

Để tránh bị xử phạt, trước khi thay đổi màu sơn xe, bạn nên làm thủ tục xin thay đổi màu sơn xe trước. Theo quy định tại Thông tư số 15/2014/TT-BCA, xe thay đổi màu sơn thì phải đổi lại giấy chứng nhận đăng ký xe. Thủ tục đổi lại giấy chứng nhận đăng ký xe như sau:

• Điền giấy khai đăng ký xe
• Các loại giấy tờ theo quy định như chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước. Trong trường hợp chưa được cấp Chứng minh nhân dân, thẻ căn cước hoặc nơi đăng ký thường trú ghi trong Chứng minh nhân dân không phù hợp với nơi đăng ký thường trú ghi trong giấy khai đăng ký xe thì xuất trình Sổ hộ khẩu. Nếu chủ xe là người nước ngoài thì nộp sổ tạm trú, sổ hộ khẩu, hộ chiếu còn thời hạn.
• Nộp lại giấy chứng nhận đăng ký xe cũ
• Mang theo xe để kiểm tra hiện trạng thực tế phương tiện

Theo quy định tại Thông tư số 229/2016/TT-BTC, lệ phí cấp đổi, cấp lại đăng ký xe đối với xe máy (trừ xe máy di chuyển từ khu vực có mức thu thấp về khu vực có mức thu cao) là 50.000 đồng. Trong khi đó, lệ phí cấp đổi, cấp lại đăng ký xe đối với ô tô ở khu vực I, II và III và 150.000 đồng. Sau đó, bạn có thể thay đổi màu sơn xe theo đúng màu ghi trong giấy đăng ký xe đã được cấp lại.

Trước khi sơn lại xe, chủ xe phải làm thủ tục xin thay đổi màu sơn (ảnh minh họa)

Thủ tục xin thay đổi kết cấu xe

Theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT quy định về cải tạo phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, thủ tục thay đổi kết cấu xe như sau.

Lập hồ sơ thiết kế xe cơ giới cải tạo gồm:

• Thuyết minh thiết kế kỹ thuật xe cơ giới (bản chính) theo quy định tại mục A của Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT;
• Bản vẽ kỹ thuật (bản chính) theo quy định tại mục B của Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT.

Lập hồ sơ đề nghị thẩm định thiết kế gồm:

• Văn bản đề nghị thẩm định thiết kế (bản chính) theo mẫu quy định tại Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT;
• 4 bộ hồ sơ thiết kế xe cơ giới cải tạo có thành phần theo quy định tại Điều 5 của Thông tư 85/2014/TT-BGTVT;
• Tài liệu thông số, tính năng kỹ thuật của xe cơ giới cải tạo và các tổng thành, hệ thống cải tạo, thay thế (bản sao có xác nhận của cơ sở thiết kế);
• Bản sao có xác nhận của cơ sở thiết kế của một trong các giấy tờ sau: Giấy Đăng ký xe ô tô; Phiếu sang tên, di chuyển (đối với trường hợp đang làm thủ tục sang tên, di chuyển); Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu hoặc giấy tờ chứng nhận đã hoàn thành thủ tục nhập khẩu (đối với xe cơ giới đã qua sử dụng được phép nhập khẩu, chưa có biển số đăng ký).

Sau đó, bạn nộp 1 bộ hồ sơ đề nghị thẩm định thiết kế đến cơ quan thẩm định thiết kế (có thể là Cục Đăng kiểm Việt Nam hoặc Sở Giao thông vận tải). Cơ quan thẩm định thiết kế sẽ tiếp nhận và kiểm tra thành phần hồ sơ. Nếu thiết kế đạt yêu cầu, sau 7 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ thiết kế, cơ quan thẩm định thiết kế cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế. Trường hợp không cấp, cơ quan thẩm định thiết kế thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do sau 22 ngày làm việc, kể từ ngày có kết quả thẩm định.

Nghiệm thu xe cơ giới cải tạo:

Xe cơ giới sau khi thi công cải tạo theo thiết kế đã thẩm định phải được Cục Đăng kiểm Việt Nam hoặc đơn vị đăng kiểm xe cơ giới nghiệm thu và cấp Giấy chứng nhận cải tạo. Đối với trường hợp cải tạo toàn bộ buồng lái, thân xe, khoang chở khách của xe chở người thì cơ sở cải tạo phải thông báo đến cơ quan nghiệm thu để kiểm tra và nghiệm thu trước phần kết cấu khung xương của thân xe, thùng xe theo thiết kế tại cơ sở cải tạo trước khi hoàn thiện.

Hồ sơ nghiệm thu xe cơ giới cải tạo bao gồm:

• Văn bản đề nghị nghiệm thu xe cơ giới cải tạo theo mẫu quy định tại Phụ lục VII ban hành kèm theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT;
• Thiết kế đã được thẩm định. Đối với trường hợp miễn thiết kế quy định tại khoản 3, khoản 4 và khoản 6 Điều 6 của Thông tư này phải có bản vẽ tổng thể xe cơ giới sau cải tạo do cơ sở cải tạo lập;
• Ảnh tổng thể chụp góc khoảng 45 độ phía trước và phía sau góc đối diện của xe cơ giới sau cải tạo; ảnh chụp chi tiết các hệ thống, tổng thành cải tạo;
• Biên bản nghiệm thu xuất xưởng xe cơ giới cải tạo;
• Bảng kê các tổng thành, hệ thống thay thế mới theo mẫu quy định tại Phụ lục VIII ban hành kèm theo Thông tư 85/2014/TT-BGTVT;
• Bản sao có xác nhận của cơ sở cải tạo các tài liệu thông số, tính năng kỹ thuật của xe cơ giới cải tạo và các tổng thành, hệ thống cải tạo, thay thế và tài liệu xác nhận nguồn gốc của các hệ thống, tổng thành cải tạo;
• Giấy chứng nhận chất lượng, an toàn kỹ thuật đối với cần cẩu, xi téc chở hàng nguy hiểm, xi téc chở khí nén, khí hóa lỏng và các thiết bị chuyên dùng theo quy định.

Sau đó, nộp 1 bộ hồ sơ nghiệm thu xe cơ giới cải tạo đến cơ quan nghiệm thu cải tạo. Nếu kết quả nghiệm thu đạt yêu cầu thì cấp Giấy chứng nhận cải tạo trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc nghiệm thu. Trường hợp không cấp, cơ quan nghiệm thu thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do sau 2 ngày làm việc, kể từ ngày có kết quả nghiệm thu.

Hi vọng qua bài viết trên, các bạn đã hiểu rõ mình sẽ bị phạt như thế nào nếu thay đổi kết cấu xe và cần làm thủ tục gì khi muốn thay đổi kết cấu xe. Từ đó, các bạn sẽ tránh bị lực lượng chức năng xử phạt khi tham gia giao thông.