Có phải Ford Explorer đang khiến tài xế bị phát bệnh với khí độc CO?

Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi đều là các triệu chứng của việc nhiễm độc Monoxit Cacbon với công thức hóa học là CO. Chúng chỉ là một vài triệu chứng điển hình trong một danh sách dài nhiều triệu chứng khó chịu nữa.

Bert Henriksen, một chủ xe Ford Explorer 2017, đã trải nghiệm các triệu chứng này vài ngày mỗi tuần sau mỗi lần đi làm về nhà trên quãng đường khoảng 50 km của anh ấy. “Chúng tôi đã sợ rằng anh ấy có một dạng chấn thương não bộ nào đó,” Megan, vợ của Bert, nói. Sau đó, Bert đã đi thử máu và rồi phát hiện ra hung thủ đích thực.

Đó là cấp độ nhiễm độc khí CO, tương đương với một ai đó đã ở trong một căn nhà bị cháy, bác sĩ của Bert nói. Tuy nhiên, Henriksen chưa bao giờ ở trong một căn nhà cháy – và sau một thời gian suy nghĩ, anh ấy nghi ngờ nguyên nhân chính là nằm ở chiếc SUV gốc Mỹ của mình. Dựa theo một tin tức của Bloomberg, Bert Henriksen không phải là người duy nhất bị như thế.

Mọi chuyện đã bắt đầu thế nào

Cụ thể, Bloomberg cho biết rằng những phàn nàn đầu tiên về mùi khí thải lọt vào khoang lái đã diễn ra không lâu sau đó. Thậm chí có lời phàn nàn đến từ một quản lý của Ford, người đang thuê một chiếc Explorer. Các kỹ sư của công ty đã kiểm tra phương tiện của anh ta và khẳng định rằng có chút mùi khí thải lọt vào khoang lái dưới một số điều kiện lái nhất định: đạp chân ga hết lực trong khi hệ thống điều hòa đang ở chế độ tái tuần hoàn.

Ford miêu tả những trường hợp đó là nằm ngoài “tỷ lệ sử dụng của khách hàng thông thường,” dựa theo một lá thư mà họ đã gửi tới cơ quan NHTSA trong tháng 8 năm 2016. Sử dụng chế độ tái tuần hoàn tạo nên áp suất không khí tiêu cực bên trong khoang lái mà có thể hút khí ga bên ngoài lọt qua các khe thân vỏ phía sau của Explorer.

Tuy nhiên, họ đã không đề cập bất cứ vấn đề tiềm năng nào trong bản thân hệ thống ống xả của Explorer, nhưng các bản ghi chép mà công ty gửi tới cơ quan NHTSA cho thấy rằng các đại lý Ford đã phát hiện hệ thống ống xả bị rò rỉ trong khoảng 50 chiếc Explorer kể từ tháng 12/2011 – 4/2016, tất cả đều là các xe chạy chưa tới 160.000 km.

Bloomberg có chỉ ra rằng các cáo buộc này là không dễ để chứng minh, bởi các bác sĩ không thường kiểm tra bệnh nhân đối với việc phơi nhiễm khí CO. Thêm nữa, vấn đề này phát sinh rất ngẫu nhiên.

Henriksen giờ đây phải lái xe với một thiết bị phát hiện khí CO di động trong chiếc Explorer của mình, và nó thi thoảng cho thấy mức độ cao, ép anh ấy phải lái xe với cửa sổ mở. Nhằm nâng cao mức độ cảnh giác của mọi người, anh ấy đã mời đại diện của Bloomberg News tới tham gia cùng một chuyến lái xe đường dài thử nghiệm. Tuy nhiên, trong hành trình dài 122 km hồi tháng 1 năm 2019, chỉ 1 trong 2 máy phát hiện khí CO trong xe của Bert có hiển thị một chút khí ga, trong khi cái còn lại không thể hiện chút gì. “Đó chính là vấn đề - nó xảy ra rất rời rạc,” Henriksen nói.

Một chủ xe Ford Explorer, Dallas Haselhorst từ Hays, Kansas, đã có trải nghiệm tương tự: “Hàng tuần có thể trôi qua mà sẽ không có một chút mùi khí thải hoặc CO nào được phát hiện trên máy, và rồi cả hai sẽ xuất hiện một cách ngẫu nhiên.” Sau đó, Ford đã tiến hành mua lại chiếc xe của Haselhorst trong tháng 12 năm 2017. Còn Henriksen, anh ấy cũng đang tiến hành bán lại chiếc xe của mình cho Ford.

Ford chối bỏ tất cả cáo buộc, trích dẫn “tiêu chuẩn ma”

Hơn 3.000 chủ xe Explorer đã liên lạc với Ford cũng như các nhà làm luật Liên bang Mỹ sau khi nghi ngờ rằng mùi khí thải đã lọt vào khoang lái xe của họ. Nhiều người trong số họ đã nói rằng sự phơi nhiễm đã khiến họ phát bệnh, bất tỉnh dẫn tới tai nạn…, trong khi hàng tá người đã phàn nàn rằng các bước sửa chữa theo khuyến nghị của nhà sản xuất đã không hiệu nghiệm.

Tổng số, người ta đã gửi hơn 50 đơn kiện đối với Ford trên toàn nước Mỹ, với một số sở cảnh sát địa phương cũng nói trong năm 2017 rằng các xe Explorer đã khiến các sĩ quan bị nhiễm khí CO.

Trong khi đó, Ford, mới ra mắt một mẫu Explorer hoàn toàn mới cho năm 2020, khẳng định rằng không có vấn đề gì với phiên bản trước đó: “Tất cả các bài thử nghiệm của chúng tôi tới lúc này đều cho thấy rằng chúng rất an toàn,” người phát ngôn của công ty, Mike Levine nói. “Cuộc điều tra của Ford đã không phát hiện mức độ khí CO vượt trên mức mọi người được tiếp xúc mỗi ngày.”

Hơn nữa, nhãn hiệu Bầu dục Xanh thông báo rằng trong chiến dịch sửa chữa gần nhất của họ trong năm 2017 đã dẫn tới ít lời phàn nàn hơn hẳn, và nó đã chữa “hiệu quả vấn đề.” Trong hồi tháng 8 năm 2016, Ford đã viết một lá thư tới NHTSA nói rằng mức độ khí CO mà họ phát hiện trong xe của mình là nằm trong giới hạn cho phép, trích dẫn một tiêu chuẩn chất lượng không khí mà các chuyên gia NHTSA không thể kiểm chứng thực tế.

Chưa dừng lại ở đó, NHTSA cũng cho biết rằng sự sửa chữa của Ford đã chỉ dành cho các mẫu Explorer đời 2017 và trước đó mà thôi. Kể từ lúc đó cho tới nay, hơn một tá chủ xe Explorer 2018 đã phàn nàn về tình trạng mùi khí thải lọt vào trong khoang lái. Hiện tại, Ford đang tiếp tục theo dõi các lời than phiền của khách hàng, nói rằng bất cứ ai có lo lắng nên liên lạc đại lý của họ để điều tra.

Mùi này sẽ không dễ bay

Levine, người phát ngôn của Ford, nói rằng Monoxit Cacbon chỉ nên được đo lường với thiết bị phát hiện được hiệu chỉnh chuẩn một cách khoa học, một điều có thể tiêu tốn vài trăm USD. Ông ấy cũng nói rằng các chất hóa học như hơi nước từ chất tẩy, chất hòa tan, và chất lọc không khí có thể khiến thiết bị đọc tín hiệu sai.

Bên cạnh các tác dụng chết người của khí CO cấp độ cao, kể cả việc tiếp xúc với cấp độ thấp cũng có thể gây nên nhiều vấn đề lớn, đặc biệt là đối với người già, trẻ sơ sinh hoặc người bị bệnh tim. “Nó có thể là một vấn đề nghiêm trọng,” Allan Kam, một cố vấn an toàn ô tô độc lập trước đây từng làm cho NHTSA, nói. “Và bởi vì nó không giống một cuộc va chạm nơi có sự tác động rõ ràng hoặc khoảnh khắc nguy hiểm, đây là một thứ tích tụ dần theo từng phút nhưng có tiềm năng rất nghiêm trọng và chết người.”

Dựa theo NHTSA, “bằng chứng sơ bộ” của cấp độ khí CO cao đã được tìm thấy trong năm 2017 “ở một số tình huống lái.” Nếu thực sự có thể phát hiện một lỗi, hãng Ford có thể bị ép buộc triệu hồi hơn 1 triệu chiếc xe đã chế tạo từ năm 2010-2018. Nhưng điều đó có thể chẳng là gì so sánh với các đơn kiện lớn mà chắc chắn sẽ kéo theo sau đó, chưa kể tới tiền phạt Liên bang có thể đưa ra.