Caresoft "mổ xẻ" ô tô Trung Quốc, phát hiện ra cách họ cắt giảm chi phí như thế nào

Khi lắng nghe Caresoft Global Technologies giải thích những gì họ phát hiện sau khi tháo rời, kiểm tra và phân tích chi phí của các mẫu xe từ Trung Quốc, có thể thấy rằng ba hãng xe lớn Mỹ (Detroit 3 - gồm Ford, GM và Chrysler) và nhiều nhà sản xuất ô tô truyền thống khác trên thế giới đang bước vào một cuộc chiến sinh tồn khốc liệt.

Caresoft là công ty chuyên tháo rời xe và đánh giá sản phẩm, từng giành Giải thưởng PACE của Automotive News vào năm 2019 nhờ quy trình quét xe và tạo dữ liệu kỹ thuật, phát triển sản phẩm. Công ty cung cấp cho khách hàng của mình — bao gồm các giám đốc điều hành, quản lý kỹ thuật của các hãng xe, nhà cung cấp và những bên liên quan khác — cái nhìn chi tiết về việc họ đang tụt hậu so với đối thủ cạnh tranh ở đâu.

Chủ tịch Caresoft Global Technologies, ông Terry Woychowski:"Những gì chúng tôi thấy từ Trung Quốc là một mối đe dọa mang tính sống còn." 

Vài nét về Caresoft Global Technologies

Trước đại dịch, cơ sở của Caresoft từng là một nhà máy sản xuất kem, sữa và các sản phẩm từ sữa khác. Giờ đây, nó giống như một nhà xác dành cho những chiếc ô tô bị "mổ xẻ". Ở đây có các bộ phận thân xe, hệ thống dây điện, hệ thống điều hòa không khí (HVAC), phanh và nhiều linh kiện khác. Khung gầm xe nằm trên các bệ tương tự như cáng bệnh viện, chờ được kiểm tra sau khi tháo rời. Hàng nghìn linh kiện khác được bày trên bàn hoặc gắn trên tường, thể hiện chi tiết cách các nhà sản xuất ô tô lắp ráp xe của họ và sử dụng những bộ phận nào.

Tại cơ sở của Caresoft, các kỹ sư tháo rời từng chi tiết của một chiếc xe để kiểm tra cách nó được lắp ráp và xác định chi phí. Hàng nghìn linh kiện được bày trên bàn hoặc gắn trên tường để phân tích.

Các kỹ sư của Caresoft cho biết ba hãng xe lớn của Detroit (Detroit 3) đã đạt được một số tiến bộ ban đầu trong việc cắt giảm chi phí và có những dấu hiệu cho thấy quy trình sản xuất thông minh hơn. Tuy nhiên, các hãng này vẫn chưa theo kịp tốc độ của các đối thủ Trung Quốc.

Nhà sản xuất ô tô truyền thống đang tụt hậu như thế nào

Detroit 3 và các nhà sản xuất ô tô truyền thống khác đang bị ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc, đầy sáng tạo và khát khao, vượt mặt cả về chiến lược lẫn tốc độ phát triển. Ngành này nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ Trung Quốc, giúp tăng cường khả năng cạnh tranh.

Chính phủ Trung Quốc, thông qua một tổ chức có tên Trung tâm Nghiên cứu & Công nghệ Ô tô Trung Quốc (China Automotive Technology & Research Center), hợp tác với các nhà sản xuất ô tô trong nước để thiết lập các tiêu chuẩn chung cho các bộ phận linh kiện trong toàn ngành. Cách làm này giúp giảm sự phức tạp, cắt giảm chi phí và nâng cao tốc độ cũng như hiệu suất bằng cách tăng cường khả năng chia sẻ linh kiện giữa các thương hiệu.

Trong một buổi thuyết trình ngày 10/2 trước các biên tập viên và phóng viên của Automotive News, CEO của Caresoft, Mathew Vachaparampil, đã trình bày cách ngành ô tô Trung Quốc đang nhắm đến ba thị trường toàn cầu lớn: châu Phi, Nam Mỹ và 10 quốc gia thuộc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc, năm 2024, Trung Quốc đã xuất khẩu 6,4 triệu xe ra nước ngoài, tăng 23% so với năm 2023.

Chery và BYD là hai thương hiệu phát triển nhanh nhất tại Úc trong năm qua. Geely lọt vào top 10 thương hiệu hàng đầu tại nhiều quốc gia Đông Nam Á trong năm 2024. Tại Nam Phi, thị phần của các thương hiệu Trung Quốc đạt 9% vào năm 2024, tăng mạnh so với mức 2% cách đây 5 năm. Gần hơn, tại Bắc Mỹ, thương hiệu MG — từng là một hãng xe Anh nhưng hiện thuộc sở hữu của SAIC — đã bán nhiều xe hơn Ford, Hyundai và Honda tại Mexico vào năm ngoái.

Vachaparampil tin rằng các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc chưa vội mở rộng vào thị trường Mỹ.

CEO của Caresoft, Mathew Vachaparampil, chỉ ra rằng cốp trước (frunk) của Tesla Model Y có thể lắp vào vị trí chỉ với năm bộ phận. Tesla và các công ty khởi nghiệp khác, bao gồm cả các hãng xe Trung Quốc, không bị ràng buộc bởi những phương pháp phát triển xe đã tồn tại hàng thế kỷ.

Điều chưa rõ ràng là liệu CEO Mary Barra của GM, CEO Jim Farley của Ford và ban lãnh đạo Stellantis có thể thay đổi công ty của họ đủ nhanh để sẵn sàng đối phó khi các hãng xe Trung Quốc thực sự thâm nhập thị trường Mỹ hay không.

Farley đã thừa nhận thách thức mà Detroit đang phải đối mặt khi phát biểu tại một hội nghị tài chính vào ngày 11/2: “Điều luôn khiến tôi kinh ngạc trong ba đến bốn năm qua về các hãng xe Trung Quốc chính là tốc độ của họ. Mọi người đều nói về chất lượng của họ, giá thành rẻ ra sao, nhưng điều đáng bàn nhất chính là họ nhanh như thế nào.”

Tốc độ mà ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đang áp dụng công nghệ mới, cải thiện chất lượng, cắt giảm chi phí và tung ra các mẫu xe điện đang khiến các hãng xe truyền thống bị bỏ lại phía sau.

“Những gì chúng tôi thấy từ Trung Quốc là một mối đe dọa mang tính sống còn,” cựu giám đốc sản xuất của GM, Terry Woychowski, hiện là chủ tịch của Caresoft, nói khi dẫn đoàn tham quan trụ sở Caresoft tại Livonia, Michigan. “Tôi nghĩ điều này có thể đe dọa sự tồn tại của một số công ty. Tôi không biết điều gì sẽ xảy ra trong năm năm tới. Nhưng tôi biết những gì tôi đang thấy, và tôi có thể suy luận. Mọi thứ sẽ thay đổi.”

Từng chi tiết nhỏ cũng tạo ra sự khác biệt lớn

Các kỹ sư tại Caresoft tháo rời, kiểm tra và tính toán chi phí của từng bộ phận trên xe, từ những chi tiết nhỏ nhất như đinh tán nhựa. Những bộ phận nhỏ này và cách chúng được lắp ráp thường tiết lộ những câu chuyện lớn hơn.

Ví dụ, một nhà sản xuất ô tô Detroit sử dụng tới 12 nam châm đất hiếm để giữ trần xe (headliner) cố định. Theo Woychowski, mỗi nam châm có giá 1 USD. Vì trần xe được làm bằng nhôm, nên cần có thêm các giá đỡ bằng thép được tán đinh vào để nam châm có thể bám dính. Trong khi đó, một hãng xe Trung Quốc chỉ sử dụng các dải keo dính đơn giản để cố định trần xe, với chi phí chỉ khoảng 1 xu mỗi miếng.

Một ví dụ khác là thanh giằng nằm phía sau bảng điều khiển và bắt vít vào cột A trên hầu hết các phương tiện. Trên các mẫu xe điện (EV) của Trung Quốc hoặc Tesla, thanh giằng này có thể được làm bằng nhựa hoặc kết hợp kim loại mỏng với giá đỡ bằng nhựa. Trong khi đó, trên các mẫu xe điện của Detroit 3, thanh giằng thường được làm bằng nhôm dày – một thiết kế tốn kém được giữ nguyên từ các mẫu xe chạy xăng truyền thống. Theo Woychowski, đây là ví dụ điển hình cho thấy các hãng xe lâu đời đang thay đổi quá chậm.

Sự cạnh tranh khốc liệt và tinh thần bứt phá

Vachaparampil, người đến Trung Quốc khoảng 10 lần mỗi năm, cho biết chính phủ nước này đang khuyến khích sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà sản xuất ô tô, dù biết rằng một số công ty sẽ bị đào thải. Quá trình thanh lọc này dự kiến sẽ tạo ra những doanh nghiệp mạnh mẽ, có khả năng cạnh tranh trên toàn cầu trong tất cả các thị trường lớn. Chính cuộc chiến sinh tồn này là lý do khiến các hãng xe Trung Quốc liên tục đổi mới và phát triển nhanh chóng.

Vachaparampil nhớ lại một buổi thuyết trình mà nhóm Caresoft đã thực hiện tại Trung Quốc cho một trong những hãng xe hàng đầu của nước này.

“Đó là một buổi sáng thứ Bảy, không phải ngày làm việc. Có 700 người trong khán phòng,” Vachaparampil nói. “Bạn nói cho tôi biết, có ai ở Mỹ làm vậy không? Đó chính là sự khát khao. Bạn có thể cảm nhận được nguồn năng lượng khi đến Trung Quốc. Đó là một thế giới hoàn toàn khác.”

Không chỉ các hãng xe Detroit đang chậm chân, Vachaparampil cho biết. “Nếu tôi cần sắp xếp một cuộc họp với một hãng xe Đức (OEM), phải mất hai tháng. Ở Trung Quốc, chỉ một tuần là xong. Để nhận được đơn hàng từ một hãng xe truyền thống, mất đến chín tháng. Ở Trung Quốc, chỉ mất một tháng.”

Woychowski tin rằng ngành công nghiệp ô tô Mỹ có thể vươn lên trước thách thức từ Trung Quốc. Ông so sánh tình hình hiện tại với cách chính phủ Mỹ đã hợp tác với ngành công nghiệp để sản xuất khối lượng lớn khí tài quân sự trong Thế chiến II. Một phần của giải pháp là các hãng xe Detroit cần chia sẻ nhiều hơn các linh kiện phổ thông, như mô-tơ gạt nước, đĩa phanh và cửa sổ trời. Khi sản xuất số lượng lớn các bộ phận chung, chi phí sẽ giảm đáng kể.

Một phần khác của giải pháp phải đến từ chính nội bộ từng hãng xe. Theo Woychowski, họ cần sẵn sàng học hỏi từ các hãng xe Trung Quốc, Tesla và các công ty khởi nghiệp khác – những doanh nghiệp không bị ràng buộc bởi các phương pháp phát triển xe đã tồn tại hàng thế kỷ.

“Lãnh đạo phải tạo ra tầm nhìn, phải truyền cảm hứng và nói rằng: ‘Mọi người, đây là lý do chúng ta phải thay đổi. Tôi biết điều này không dễ dàng. Tôi biết nó đáng sợ. Nhưng tôi luôn sát cánh cùng các bạn. Hãy cùng nhau làm điều đó.’”