Lắp vành la-zăng cỡ lớn cho ô tô: Lợi bất cập hại
23:42 - 09/09/2022
Chọn vành la-zăng cỡ lớn khi mua xe mới hoặc lắp thêm cho ô tô đang sử dụng sẽ khiến xế cưng của bạn "ngốn" nhiều nhiên liệu hơn, mang đến cảm giác lái khó chịu hơn và khó thay hơn khi bị hỏng. Vậy tại sao nhiều người vẫn chọn lắp vành la-zăng cỡ lớn cho xe?
"Chủ yếu là vì thời trang", ông Mark Holthoff, tổng biên tập của trang mua bán ô tô cũ trực tuyến Carvana, nêu ý kiến. "Vành la-zăng cỡ lớn không tác động nhiều đến hiệu suất vận hành của xe và người dùng thông thường sẽ khó nhận ra được. Tuy nhiên, chúng lại có nhiều nhược điểm mà bạn sẽ nhận thấy rõ".
Trong khi đó, ông Josh Sadlier, giám đốc chiến lược nội dung của trang chuyên về ô tô Edmunds, cho biết: "Những bộ vành la-zăng đồ sộ và quyến rũ là cách dễ nhất để chiếc xe trở nên nổi bật. Chúng trở thành cuộc chạy đua vũ trang và mọi người đều làm theo".
Theo ông Karl Brauer, nhà phân tích của trang nghiên cứu ô tô iSeeCars.com, có tổng cộng 496 mẫu xe đời 2022 ở thị trường Mỹ hiện có ít nhất 2 kích cỡ vành la-zăng. Vành cỡ lớn hơn thường đi với những mẫu xe đắt hơn hoặc nằm trong các gói phụ kiện. "Điều này về cơ bản có nghĩa là bạn không thể mua phiên bản đắt nhất, được trang bị tốt nhất của phần lớn các mẫu xe mà không chọn vành la-zăng cỡ lớn hơn", ông Brauer phân tích.
Dù đang chọn trang bị cho xe mới hay nghĩ đến việc tăng kích cỡ vành cho chiếc ô tô sử dụng hàng ngày hoặc xe chạy off-road của mình, bạn cũng nên cân nhắc đến những gì mà bản thân sẽ phải đánh đổi.
Diện tích tiếp xúc của lốp với mặt đường lớn hơn
Vành la-zăng cỡ lớn hơn có nghĩa là bề mặt tiếp xúc với mặt đường của lốp cũng tăng lên. Điều này sẽ khiến xe bám đường tốt hơn nhưng đồng thời cũng tạo ra lực cản lăn lớn hơn khiến động cơ phải hoạt động vất vả hơn. Bên cạnh đó, vành cỡ lớn hơn sẽ khiến xe nặng hơn, tăng áp lực lên hệ thống phanh và các bộ phận của hệ thống treo. Theo nghiên cứu của tạp chí Car and Driver, trong một số trường hợp, vành cỡ lớn hơn còn gây ra tình trạng phanh "kém ăn" hơn và ảnh hưởng đến thời gian tăng tốc.
Tuy nhiên, bạn sẽ thấy tác động của vành cỡ lớn rõ nhất khi đổ xăng hoặc sạc pin cho xe. Để thấy rõ hơn điều này, chúng ta có thể so sánh lượng nhiên liệu tiêu thụ của cùng một chiếc xe khi sử dụng 2 loại vành la-zăng khác nhau. Ví dụ, Toyota Prius Eco 2022 dùng vành tiêu chuẩn 15 inch sẽ tiêu thụ lượng xăng trung bình là 4,2 lít/100 km. Trong khi đó, Toyota Prius XLE 2022 sử dụng hệ truyền động hybrid giống hệt nhưng đi kèm vành và lốp lớn hơn lại tiêu thụ lượng xăng trung bình 4,7 lít/100 km.
Với ô tô điện, sự tác động của vành cỡ lớn còn rõ rệt hơn. Theo đó, Tesla Model S Plaid 2022 dùng vành 19 inch có thể chạy được 637 km sau khi sạc đầy pin. Cùng mẫu xe này nhưng dùng vành 21 inch thì phạm vi di chuyển giảm xuống còn 560 km. Nói cách khác, bộ vành tùy chọn trị giá 4.500 USD sẽ khiến quãng đường di chuyển của chiếc Tesla Model S Plaid 2022 giảm 12%.
Tất nhiên, không chỉ có đường kính của vành la-zăng ảnh hưởng đến khả năng tiết kiệm nhiên liệu của xe. Bên cạnh đó, còn có yếu tố trọng lượng của vành và lực cản lăn của lốp.
Cẩn thận ổ gà và vỉa hè
Với phần lớn những người chủ yếu chạy xe trên đường nhựa, bộ vành lớn hơn có tác dụng lấp đầy khoảng trống trong hốc bánh, mang đến ngoại hình "cơ bắp" hơn cho xế cưng. Tổng đường kính của vành và lốp cần giống hệt nhau để giúp đồng hồ đo vòng tua máy cũng như công-tơ-mét hoạt động chính xác. Tuy nhiên, điều đó đồng nghĩa với việc vành càng lớn thì lốp càng mỏng hơn. Những loại lốp này được gọi là lốp thành mỏng.
Lốp thành mỏng có thể gây ra một số vấn đề như sau:
- Chúng hay bị hỏng khi chạy qua ổ gà vì thành cao su của lốp dễ bị kẹp giữa đường và gờ của vành la-zăng.
- Vì không có thành lốp dày dặn bảo vệ nên vành la-zăng dễ bị cong hoặc trầy xước.
- Lốp thành mỏng sẽ ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát xe khi trời mưa hoặc chạy trên mặt đường trơn trượt.
- Lốp thành mỏng đắt hơn nên thay mới cũng tốn kém hơn. Ví dụ, lốp đi với vành 19 inch của Tesla Model S Plaid 2022 có giá 1.769 USD/bộ. Trong khi đó, lốp đi với vành 21 inch của mẫu xe này có giá 2.003 USD/bộ.
Nếu mua lốp thành mỏng, bạn nên dùng thêm viền cao su bảo vệ để vành không bị trầy xước.
Chạy off-road
Các loại lốp chuyên để chạy off-road thường có kích cỡ lớn hơn và nặng hơn để ngăn bị thủng đồng thời có hoa lốp sâu hơn. Tuy nhiên, nếu người lái chọn lốp có kích cỡ lớn hơn so với khuyến nghị của nhà sản xuất thì sẽ khiến xe tốn nhiên liệu hơn, đồng hồ đo vòng tua máy và công-tơ-mét cũng hoạt động không còn chính xác.
Một số chuyên gia về xe off-road ước tính lốp cỡ lớn sẽ tăng lượng nhiên liệu tiêu thụ của xe lên từ 5-10%. Tất nhiên, đây là điều mà nhiều người yêu thích off-road sẵn sàng đánh đổi.
Theo Mark Holthoff, khi ông đổi lốp nguyên bản sang loại lốp off-road, lượng xăng tiêu thụ của chiếc xe Mercedes ML500 đời 2002 đã tăng từ 18 lít/100 km trong đô thị lên 23,52 lít/100 km. Lượng xăng tiêu thụ ngoài đô thị của xe cũng tăng từ 12,38 lít/100 km lên 14,7 lít/100 km.
Nếu 90% thời gian đều chạy trên đường nhựa thì bạn nên chọn lốp chạy mọi địa hình hơn là loại lốp chạy đường bùn hầm hố hơn.
Cân nhắc các lựa chọn và chi phí
"Lắp vành cỡ lớn hơn cho xe không phải lúc nào cũng ý tưởng tồi", ông Brauer nói. "Tuy nhiên, khách hàng nên cân nhắc mục đích sử dụng của xe trước khi cam kết với vành la-zăng cỡ lớn hơn".
Sau đây là một số câu hỏi bạn nên đặt ra trước khi quyết định loại vành và lốp sẽ lắp cho xe của mình:
- Bạn có thường xuyên chạy off-road và cần đến bộ lốp cỡ lớn hay không?
- Bạn có sống ở khu vực có nhiều đường xấu, lắm ổ gà hay không?
- Bạn có thường xuyên phải đỗ xe song song và có nguy cơ làm trầy xước vành hay không?
- Liệu vành cỡ lớn có cải thiện thiết kế của xe nhiều đến mức bạn chấp nhận mọi chi phí và rắc rối phát sinh hay không?