Pháp muốn khai trừ Carlos Ghosn khỏi ban lãnh đạo Renault sau khi ông bị bắt ở Nhật Bản

Carlos Ghosn không nên giữ vị trí lãnh đạo Renault nữa sau khi bị bắt ở Nhật Bản vì cáo buộc gian lận tài chính, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire nói. Ông Le Maire khẳng định là ông Ghosn “đã không còn ở vị trí” để lãnh đạo nhà sản xuất xe mà chính quyền Pháp chiếm tới 15% cổ phần.

Hội đồng quản trị Renault khẳng định rằng họ sẽ gặp mặt trong thứ 3 tuần tới để thảo luận tạm thời thay ghế ông Ghosn trong vai trò CEO. Bộ trưởng Pháp gợi ý rằng ban giám đốc có thể đề bạt COO của Reunalt là Thierry Bollore lên nắm quyền.

Hiện nay, ông Bollore đang chỉ đạo rất nhiều hoạt động hàng ngày ở công ty và thông báo mới nhất của công ty có nói rõ rằng nó vẫn tiếp tục hoạt động như bình thường.

“Chúng ta cần có một cấu trúc quản lý tạm thời để thay thế càng nhanh càng tốt,” ông Le Maire nói. Mối hợp tác với Nissan của Renault vẫn là sự quan tâm của cả Pháp và Nhật Bản cũng như hai nhà sản xuất xe, ông bổ sung.

Vào ngày thứ 2 vừa qua, các công tố viên Nhật Bản nói rằng ông Ghosn đã báo cáo sai lệch thu nhập của mình từ việc điều hành Nissan, thấp hơn 5 tỷ Yên so với thực tế trong vòng 5 năm qua. Đài truyền hình NHK của Nhật Bản cũng cho biết rằng công ty đã chi ra rất nhiều tiền để mua các căn nhà hạng sang cho ông Ghosn.

Ông Ghosn cũng là chủ tịch của cả Nissan và Mitsubishi Motors, và là người dẫn dắt liên minh của cả ba nhà sản xuất xe.

Cả Nissan và Mitsubishi đều đang chuẩn bị loại bỏ ông Ghosn khỏi vị trí lãnh đạo. CEO Osamu Masuko của Mitsubishi Motors nói rằng liên minh sẽ khó quản lý mà không có ông Ghosn. Nissan đang kiểm soát 34% cổ phần của Mitsubishi.

Chuyện gì đã xảy ra?

Trong một buổi hợp báo ngày thứ 2 vừa qua, Nissan nói một cuộc điều tra nội bộ được thúc giục bởi một người tố giác đã hé lộ “nhiều hành động sai trái” bao gồm “sử dụng cá nhân tài sản công ty”.

Thông báo này đã gây sốc cả ngành công nghiệp ô tô bởi ông Ghosn, 64 tuổi, được coi là một người khổng lồ, chịu trách nhiệm vực dậy Nissan trong đầu những năm 2000.

CEO Hiroto Saikawa của Nissan đã nói rằng “quá nhiều thẩm quyền đã được trao cho một người quản lý. Tôi phải nói rằng đây là một mặt tối của thời đại Ghosn mà đã kéo dài một thời gian”. Bên cạnh đó, ông Saikawa cũng chia rẻ rằng mình vẫn đang tranh luận xem liệu ông Ghosn là “một biểu tượng hoặc một độc tài”.

Các cáo buộc là gì?

Các công tố viên Nhật Bản có nói trong một thông báo rằng ông Ghosn và giám đốc Greg Kelly đã cùng âm mưu để giảm bớt tiền bồi thường của ông Ghosn, bắt đầu trong năm 2010.

Ông Ghosn bị cáo buộc gửi báo cáo chứng khoán hàng năm có chứa thông tin giả, tội tương đương với 10 năm tù, hoặc phạt 10 triệu Yên, hoặc cả hai.

Kể từ năm 2010, các công ty Nhật Bản đã được yêu cầu tiết lộ lương của những giám đốc có thu nhập trên 100 triệu Yên.

Các công tố viên còn nói rằng họ đã xông vào trụ sở Yokohama của Nissan, gần Tokyo, trong quá trình điều tra của mình.

BBC Tokyo nói rằng cáo buộc chống lại ông Ghosn đã được đưa ra ánh sáng bởi một đạo luật mới bắt đầu có hiệu lực ở Nhật Bản trong tháng 6 năm nay, nhằm cải thiện quản trị doanh nghiệp và phát hiện ra các hành vi sai trái của doanh nghiệp.

Dưới đạo luật mới này, ông Ghosn có thể bị tạm giữ tới 23 ngày. Các chi tiết cụ thể hơn về cáo buộc sai phạm của ông Ghosn vẫn chưa được đưa ra. Nhưng một số thông tin đã được báo cáo bởi truyền thông Nhật Bản.

Đài truyền hình NHK có trích dẫn một nguồn tin mật rằng Nissan đã cung cấp cho ông Ghosn nhiều căn nhà ở 4 đất nước mà không cần lí do thương mại hợp pháp. Hàng triệu USD đã được chi để mua và cải tạo các căn nhà ở Brazil, Li-băng, Pháp và Hà Lan.

Chuyện này sẽ ảnh hưởng thế nào tới liên minh?

Khi những hành vi sai trái được lộ ra, tương lai của liên minh xe được dẫn dắt bởi ông Ghosn vẫn bất định. Ông ấy đã được tôn vinh nhờ xoay chuyển cả Nissan và Renault trước khi trở thành người đứng đầu liên minh công ty sau này.

Liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi đã bán 10,61 triệu chiếc xe du lịch và thương mại nhẹ trong năm 2017, khiến nó trở thành tập đoàn ô tô số 1 toàn cầu.

CEO Nissan ông Saikawa đã nhấn mạnh rằng mối hợp tác này “sẽ không bị ảnh hưởng bởi sự kiện”.

Janet Lewis, giám đốc nghiên cứu công nghiệp của Macquarie ở châu Á, nói rằng “lợi ích của cả ba công ty là để vượt qua chuyện này bởi không có nhiều lựa chọn thay thế cho họ, đặc biệt là trong các khoản đầu tư mà họ đã thực hiện cho đến nay”.