Mỹ: Xe du lịch dần biến mất, nhường chỗ cho xe bán tải và SUV

Sau một thế kỷ thực hiện nhiệm vụ đưa đón hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, hoàn thành vô số các chuyến đi dã ngoại gia đình, các xe du lịch đơn giản đang biến mất khỏi cuộc sống Mỹ, và chúng có thể không quay trở lại nữa.

Bộ ba Detroit gồm các nhà sản xuất ô tô lớn nhất Mỹ là Fiat Chrysler, Ford và General Motors đã đi tiên phong trong việc sản xuất hàng loạt xe du lịch. Tuy nhiên, chỉ trong 4 năm qua, cả 3 hãng này có thể chỉ được người dân Mỹ biết đến trên danh nghĩa đơn thuần là nhà sản xuất xe bán tải và SUV, với một vài mẫu sedan trong danh mục sản phẩm bày bán.

Hình ảnh người dân Mỹ bên một trạm xăng ở Arizona năm 1981

Ngành công nghiệp ô tô Mỹ đang thực hiện chuyện mà nhiều người nghĩ là một bước chuyển đổi không thể hối lại được sang xe bán tải, SUV và crossover. Trong khi các nhà sản xuất ô tô đang sản xuất ra những mẫu xe thể thao và sedan an toàn hơn, nhanh hơn, thoải mái hơn bao giờ hết, phần đông khách hàng tiếp tục lao sang xe cỡ lớn với những tính năng mà ô tô du lịch không thể đáp ứng được.

“Kể từ năm 2009 hoặc 2010, xe bán tải đã trở thành câu chuyện chính,” ông Jeff Schuster, phó chủ tịch dự báo thị trường ở LMC Automotive, nói. Một bước thụt lùi nhỏ trong năm 2012 là ngoại lệ duy nhất, khi phân khúc xe cỡ trung đã trải qua một cuộc đại tu lớn, theo ông Schuster.

Xu hướng này không hề cho thấy dấu hiệu trùng xuống, mặc cho các lời than khóc từ những “người cuồng xe” rằng crossover thiếu sự linh hoạt khi lái của sedan. Bên cạnh đó là lời phàn nàn từ các nhà hoạt động môi trường rằng SUV và bán tải có chỉ số tiêu thụ nhiên liệu cao hơn xe du lịch.

Cho tới năm 2022, LMC Automotive dự đoán rằng 84% xe của GM bán ở thị trường Mỹ sẽ thuộc phân khúc bán tải hoặc SUV. Tỷ lệ doanh số SUV và bán tải nội địa của Ford sẽ chạm mốc 90%, trong khi Fiat Chrysler sẽ đưa con số này lên mức kỷ lục 97%. “SUV sẽ vượt qua ngưỡng 50% thị trường trong tương lai gần,” ông Schuster nói.

Xe SUV Buick tại một nhà máy GM ở miền đông Trung Quốc

Bên cạnh đó, những dấu hiệu còn cho thấy SUV và crossover đang dần thống trị ở cả những nơi khác trên thế giới. Các giám đốc và chuyên gia ngành ô tô nghĩ rằng sẽ chỉ có một khoảng trống nhỏ cho sedan ở Mỹ, có lẽ chủ yếu là xe thể thao hoặc các dạng xe đặc thù được ưa chuộng bởi một nhóm người mê xe cụ thể.

Một vài yếu tố đã thúc đẩy bước chuyển đổi chưa từng có này có thể kể đến sự đóng góp của giá xăng, một nền kinh tế mạnh hơn và các bước tiến lớn trong thiết kế của SUV, dựa theo lời chia sẻ của ông Karl Brauer ở Cox Automotive.

“Nó thực sự là một cú đấm tuần tự,” ông Brauer nói. “Mọi nguồn lực quan trọng đã tập trung giúp SUV, và điều đó đã gây tổn hại tới doanh số xe du lịch.”

Giá xăng song hành với sự phổ biến của SUV

Khi giá xăng trung bình ở Mỹ chạm mức cao kỷ lục mọi thời đại là 4,1 USD/gallon trong cuộc suy thoái năm 2008, các nhà sản xuất ô tô Mỹ đã bán được ít xe bán tải và SUV hơn nhiều so với ngày hôm nay, và ít hơn so với thời điểm một vài năm trước đó. Trong năm 2008, xe du lịch đã chiếm 51% doanh số trong khi xe bán tải, SUV, và crossover chỉ chiếm 49%.

Tuy nhiên, giá xăng cao đã thu hút đầu tư vào lĩnh vực khai thác dầu mỏ ở Mỹ. Sản xuất đã tăng gấp đôi trong cỡ một thập kỷ, từ 5 triệu thùng mỗi ngày lên khoảng 10 triệu thùng, theo lời ông Patrick DeHaan, nhà phân tích xăng dầu ở GasBuddy, một công ty công nghệ chuyên cung cấp giá xăng trên toàn nước Mỹ trong thời gian thực.

Giá xăng ổn định và rẻ hơn là một yếu tố thúc đẩy khách hàng Mỹ tiến đến xe bán tải và SUV

“Đã có một bước chuyển đổi quan trọng trong lĩnh vực dầu mỏ,” ông DeHaan nói. “Nước Mỹ đang sản xuất số lượng dầu nhiều nhất kể từ thập niên '70. Tất cả chuyện này đã dẫn đến một giá xăng phải chăng trong ít nhất 3 năm tới.”

Điều đó đã khiến khách hàng nhìn nhận lại về tầm quan trọng của chỉ số tiêu thụ nhiên liệu khi mua xe và thể hiện rõ ở thị trường nội địa. Trong năm 2017, doanh số chênh lệch giữa xe du lịch và bán tải đã nghiêng hẳn về một bên, với 35% doanh số thuộc về xe du lịch và 65% thuộc về bán tải, SUV.

Giá dầu có khả năng ổn định hơn trong tương lai, và giá xăng sẽ trôi nổi giữa mức 2,5 USD và 3 USD/gallon suốt năm 2019, ông DeHaan nói. Kể cả nếu giá xăng tăng lên, người tiêu dùng Mỹ có thể không bao giờ quay trở lại với xe du lịch. “Một số người mua sẽ chuyển sang xe du lịch, giả định rằng vẫn có xe cỡ nhỏ bán ở thời điểm đó, nhưng tôi nghĩ rằng sự chuyển biến lớn sẽ xảy ra ở trong phân khúc SUV,” ông DeHaan nhận định.

Xe bán tải và SUV về cơ bản vẫn thua kém xe du lịch về chỉ số tiêu thụ nhiên liệu, nhưng chúng đang tiến bộ dần. Chúng đã có một bước nhảy lớn về thiết kế và chất lượng để có thể cạnh tranh tốt hơn với xe du lịch.

Hệ dẫn động của SUV và bán tải đang trở nên hiệu quả hơn. Ví dụ như Ford đã tiến hành bán các phiên bản xe hybrid trong dòng sản phẩm của họ, bao gồm xe bán tải như F-150. Khoảng trống gầm cao hơn của SUV và bán tải giúp chừa ra chỗ trống bên dưới để lắp đặt một cụm pin.

Ford F-150 sử dụng nhôm làm chất liệu thân vỏ thay vì thép để giảm trọng lượng

Kể cả các động cơ đốt trong cũng đang trở nên hiệu quả tốt hơn bao giờ hết. Ví dụ, GM đã chế tạo ra một động cơ có thể ngắt một vài xi-lanh theo thời gian để cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Động cơ này có thể được thấy ở những xe bán tải như Chevrolet Silverado và GMC Sierra, hoặc trên crossover như Cadillac XT4 sắp được bán ra thị trường.

Nhiều crossover và SUV còn được chế tạo với khung xe liền thân, giúp giảm trọng lượng. Bên cạnh việc cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu, khung xe nhẹ hơn khiến xe lái tốt hơn, bởi chúng không mang tới cảm giác xóc trên đường nhiều và có thể bẻ lái tốt hơn xe khung rời nặng nề. Chúng cũng cách âm tốt hơn, khiến chúng yên tĩnh hơn và giảm tiềng ồn gió thường thấy ở những xe gầm cao, đặc biệt ở tốc độ nhanh.

Các xe bán tải lớn hơn như Ford F-150 lại sử dụng nhôm thay vì thép để giảm trọng lượng, nhằm cải thiện chỉ số tiêu thụ nhiên liệu. Trong khi đó, GMC là thương hiệu đầu tiên trang bị với phần thùng hàng phía sau bằng sợi carbon, một dạng vật  liệu nhẹ khác, cho xe bán tải. Giờ đây, khách hàng có thể thấy một phương tiện có thể lái như xe du lịch và có tiện ích của một chiếc SUV với tầm nhìn tốt hơn, rộng hơn, linh hoạt về chỗ ngồi và chỗ chứa hành lý.

“Chúng tôi cơ bản đã loại bỏ những khuyết điểm của việc sở hữu SUV trong vòng 10 năm qua với kỹ thuật và thiết kế,” ông Brauer nói.

Giá giao dịch trung bình của một mẫu Ford EcoSport cao hơn 4.500 USD so với Fiesta

Phương diện mua bán cũng tốt hơn với những nhà sản xuất xe. Giá giao dịch trung bình cho một mẫu SUV cỡ B như Ford EcoSport cao hơn 4.500 USD so với những gì nhà sản xuất có thể kiếm được từ một xe du lịch cỡ B như Fiesta, và cao hơn 2.500 USD so với mẫu Focus lớn hơn một chút.

Hồi tuần trước, Wall Street Journal có đưa tin rằng Ford sẽ ngừng sản xuất mẫu xe sedan bán chạy nhất của họ ở Mỹ là Fiesta, và khai tử cả Taurus. Đồng lúc đó, Chevrolet sẽ dừng chế tạo Sonic, một mẫu xe du lịch cỡ B khác.

Có thể có một bước đẩy lùi nếu các nhà làm luật cho thông qua quy định khí thải hà khắc. Nhưng ở một thời điểm nào đó, công nghệ có thể thu hẹp khoảng cách về mặt tiêu thụ nhiên liệu. Khách hàng vẫn có thể quyết định rằng họ thích xe du lịch hơn, rồi đẩy cán cân sang một hướng khác. Tuy nhiên, đừng mong đợi vào điều đó, ông Brauer nói: “Chúng sẽ là đốm sáng nhỏ trong xu hướng chúng ta đang thấy và sẽ tiếp tục thấy.”

>>> Người mua Mỹ ngày một rời xa xe hạng sang để đến với SUV và bán tải cỡ lớn