Khám phá cách hãng Volvo chế tạo cần số pha lê tuyệt đẹp cho ô tô

Khi thành lập vào năm 1742, chủ nhân của xưởng chế tác thủy tinh tại thị trấn nhỏ Kosta của Thụy Điển có lẽ sẽ không bao giờ ngờ rằng có ngày nơi đây lại sản xuất cả cần số xe hơi. Đây chính là nơi "ra lò" của những chiếc cần số dành cho xe mang thương hiệu nội địa Volvo.

Tất nhiên, cần số ra đời từ xưởng thủy tinh này không bình thường chút nào. Thay vào đó, những chiếc cần số mang tên Orrefors Crystal Eye này được làm hoàn toàn bằng tay từ pha lê. Những người thợ tại xưởng đã sử dụng các công cụ và kỹ thuật gần như không thay đổi từ thế kỷ 18 để cho ra đời cần số Orrefors Crystal Eye.

Có thể nói, cần số pha lê của xe Volvo vừa đẹp vừa lạ lùng nhưng cũng hoàn toàn không cần thiết. Cần số "sang chảnh" này chẳng thể giúp một chiếc Volvo XC90 Inscription có thời gian chuyển số nhanh hơn loại thông thường. Thế nhưng, khách hàng ngày càng ưa chuộng loại cần số này và hãng Volvo đã quyết định trang bị chúng cho nhiều mẫu xe hơn.

Cần số pha lê tuyệt đẹp của xe Volvo

"Tôi thích ý tưởng mang thứ gì đó chẳng liên quan đến ngành công nghiệp ô tô vào xe hơi", ông Anders Bergström, nhà thiết kế màu và chất liệu của Volvo, chia sẻ với phóng viên tạp chí Autocar. "Chúng tôi muốn gây dựng dựa trên di sản Scandinavia, điều đó đã cho tôi ý tưởng sử dụng pha lê".

Ông Anders Bergström (áo vàng) là nhà thiết kế màu và chất liệu của Volvo

Theo ông Bergström, loại vật liệu này phù hợp với cần số. "Cần số phải là một khối lớn. Vẻ đẹp của pha lê nằm ở chỗ nó khiến bạn thấy thật sống động. Cần số nằm ở khu vực trung tâm của chiếc xe và bạn có thể chạm vào nó để cảm nhận vật liệu cũng như tận hưởng theo cách đó", ông Bergström giải thích.

Thật kinh ngạc khi hãng Volvo mất đến 10 năm mới có thể biến ý tưởng này thành hiện thực. Hãng Volvo đã chọn công ty sản xuất thủy tinh Orrefors làm đối tác sản xuất những chiếc cần số pha lê tuyệt đẹp cho mình.

Ngoài cần số xe Volvo, Orrefors còn sản xuất cả bộ đồ ăn cho đám cưới của Hoàng gia Thụy Điển, các bữa tiệc của giải Nobel và những nhà hàng đạt sao Michelin

Bên trong xưởng thổi thủy tinh của Orrefors ở thị trấn Kosta, có nhiều cái lò cỡ lớn. Mỗi lò đều là trung tâm của một dây chuyền sản xuất thủy tinh. So với các nhà máy sản xuất ô tô hiện đại thì xưởng này "lạc hậu" hơn nhiều khi không có rô-bốt hay máy móc tự động. Mọi thứ ở đây đều được làm bằng tay.

Khung cảnh bên trong xưởng thổi thủy tinh tại thị trấn Kosta, Thụy Điển

Mỗi lò thổi thủy tinh sẽ đi kèm một nhóm thợ gồm 4 người. Có 2 nhóm thợ chế tạo 2 loại cần số pha lê khác nhau, 1 loại cho Volvo XC40 và loại lớn hơn cho Volvo XC60, Volvo XC90 cũng như Volvo V90. "Xe to thì cần loại cần số to hơn", ông Bergström nói. "Làm thế trông sẽ sang hơn".

Cần số pha lê của xe Volvo ra đời từ cát. Những mẻ cát không chì được vo tròn dùng để chế tạo cần số sẽ do công ty Glasma tại thị trấn Kosta cung cấp. Theo ông Lars Sjögren, trưởng nhóm sản xuất cần số Crystal Eye, loạt cát này là "công thức bí mật đặc biệt". "Bí quyết nằm ở cách trộn các thành phần", ông Sjögren tiết lộ với phóng viên tạp chí Autocar.

Nhiệm vụ đầu tiên là dùng bình gốm để nung chảy cát trong lò trong thời gian 16 tiếng đồng hồ ở nhiệt độ 1.400 độ C. Vì lượng cát đựng trong bình gốm chỉ có hạn nên mỗi nhóm thợ phải sử dụng 2 lò. Khi cát đã được nung chảy, lò sẽ tắt đi để chờ thủy tinh nguội bớt. Nhiệt độ phù hợp cho công đoạn tiếp theo là 1.180 độ C.

Lò nung bên trong xưởng thổi thủy tinh này

Công đoạn sản xuất cần số bắt đầu khi người thợ lấy một lượng thủy tinh nóng chảy vừa đủ vào đầu ống sắt, cẩn thận đặt lên bệ và xoay nhanh để tạo khối. Thủy tinh sẽ được tạo thành hình cần số nhờ khuôn bằng gang. Sau đó, người thợ sẽ xoay khối thủy tinh và liên tục làm nguội hoặc nung nóng nó bằng lửa. Quá trình này sẽ khiến thủy tinh cứng hơn và bóng hơn. Người thợ sẽ thường xuyên kiểm tra cần số một cách cẩn thận, thổi nhẹ và nhúng que kim loại vào chậu nước gần đó.

Thủy tinh được đặt cẩn thận vào bên trong khuôn

Theo ông Sjögren, các nhân viên sẽ phải làm việc ở hãng Volvo trong thời gian ít nhất 5 năm trước khi được học cách thổi thủy tinh. Phần lớn nhân viên của Volvo tại xưởng thủy tinh đều có thâm niên hàng chục năm và chỉ tập trung vào 1 sản phẩm.

Chỉ có nhân viên thâm niên của Volvo mới được học cách thổi thủy tinh

Các nhóm thợ sẽ làm được khoảng 50 cần số mỗi giờ. Tuy nhiên, sẽ chỉ có khoảng 35 cần số đạt tiêu chuẩn.

Những cần số đạt tiêu chuẩn sẽ được đặt vào một loại lò khác để tiếp tục chu kỳ nung nóng và làm nguội. Sau đó, cần số được để ra ngoài ở nhiệt độ phòng trong 8 tiếng đồng hồ. Tiếp theo là công đoạn in logo Orrefors lên cần số của Volvo XC40. Trong khi đó, cần số của những loại xe Volvo khác sẽ được khắc logo Orrefors bằng hiệu ứng 3D bên trong.

Cuối cùng là công đoạn kiểm tra bởi một chuyên gia sản xuất thủy tinh. Chuyên gia này sẽ kiểm tra từng cần số một trong thời gian vài phút. Bên cạnh chuyên gia này là một cái thùng để đựng những cần số không đạt tiêu chuẩn. Lỗi thường gặp nhất chính là có bong bóng trong cần số. "Nếu xuất hiện 1 bong bóng thôi, chúng tôi cũng sẽ từ chối nhận cần số đó", ông Sjögren khẳng định.

Chuyên gia (bên trái) đang kiểm tra từng cần số một

Những cần số bị loại bỏ sẽ được nung chảy và tái sử dụng nên không cần phải lo về rác thải hay lãng phí. "Phát triển bền vững rất quan trọng với chúng tôi", ông Sjögren lên tiếng.

Theo ông Sjögren, mỗi cần số pha lê đều trải qua ít nhất 6 lần kiểm tra rồi mới được chuyển đến nhà máy của Volvo để lắp lên xe. "Làm nhà cung cấp cho một hãng ô tô không dễ chút nào", ông Sjögren thừa nhận. "Chúng tôi phải đảm bảo mọi cần số sản xuất ra đều phải giống hệt nhau. Chúng tôi có phải là nhà sản xuất ô tô đâu, chúng tôi chuyên chế tạo đồ dùng bằng thủy tinh cơ mà. Để thích ứng, chúng tôi đã được Volvo giúp đỡ rất nhiều".

Chưa dừng ở đó, cần số pha lê còn phải trải qua những thử nghiệm ở nhiệt độ khắc nghiệt và chứng minh là chúng sẽ không bị hư hỏng khi xe Volvo chạy trên đường xấu. Đây là đòi hỏi mà xưởng thủy tinh sẽ chẳng bao giờ phải đáp ứng từ những đối tác khác. Tuy nhiên, từ trước đến nay, chưa có cần số pha lê nào của xe Volvo bị vỡ. "Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra đâu", ông Sjögren tuyên bố.

Cần số pha lê của Volvo không chỉ đẹp mà còn chắc chắn và không bị vỡ dù xe chạy trên đường xấu

Cả Volvo lẫn xưởng thủy tinh Orrefors đều nghĩ rằng những nỗ lực trong việc chế tạo cần số pha lê là hoàn toàn xứng đáng. "Cần số này giúp chúng tôi trở nên sáng tạo hơn và tăng độ nhận diện thương hiệu", ông Ulf Kinneson, giám đốc của Orrefors, phát biểu. "Nó cho thấy những gì chúng tôi có thể làm được".