Xe điện Trung Quốc chiếm ưu thế tại Đông Nam Á nhờ chiến lược “giá rẻ”, chỉ thất thế tại thị trường Việt

Doanh nhân người Malaysia Vincent Hor vừa tậu mẫu BYD Atto 3 với mục đích “khoe phong cách”, trở thành một trong số ngày càng nhiều người tiêu dùng Đông Nam Á lựa chọn xe điện nhờ các ưu đãi mạnh tay từ các hãng xe Trung Quốc.

“Xe có nhiều tính năng nâng cao như điều khiển bằng giọng nói, màn hình xoay, và chi phí bảo dưỡng thấp”, ông Hor – 41 tuổi, sống tại Kuala Lumpur – cho biết. Ông đã mua chiếc SUV chạy điện này hồi tháng 6 với mức giảm giá lên tới 27% so với niêm yết.

Sau khi thành công ở thị trường trong nước nhưng phải đối mặt với cạnh tranh khốc liệt và tình trạng dư thừa sản xuất, các hãng xe Trung Quốc đang mở rộng ra thị trường nước ngoài, đặc biệt là Đông Nam Á – nơi có nhiều người mua xe điện lần đầu như ông Hor. Dù chấp nhận tuổi thọ xe có thể thấp hơn xe xăng, Hor cho rằng điều đó “giống như điện thoại thông minh, cần thay mới sau một thời gian để phù hợp với công nghệ mới”.

Theo Counterpoint, doanh số xe điện tại Đông Nam Á đã tăng 79% trong nửa đầu năm 2025, nhờ các hãng Trung Quốc mở rộng catalog sản phẩm, giảm giá và đẩy mạnh lắp ráp nội địa. Các thương hiệu như BYD, GAC, Chery, SAIC, Wuling và Great Wall hiện chiếm hơn 57% thị phần EV trong khu vực, tăng 67% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tỷ lệ phần trăm xe điện và xe hybrid/ tổng doanh số xe bán ra bán ra tại 6 nước Asean trong 2 năm 2023 và 2024

Chiến lược giảm giá mạnh – “Bài tẩy” của các hãng xe Trung Quốc

Theo tìm hiểu của Nikkei Asia, các hãng xe Trung Quốc đang cắt giảm giá tại Đông Nam Á từ 8% đến 20%, tái hiện chiến lược “đại hạ giá” ở thị trường nội địa Trung Quốc.

Ông Dennis Chuah – Chủ tịch Hiệp hội Xe điện Malaysia – cảnh báo: “Chiến tranh giá không mang lại lợi ích lâu dài cho ai. Giá giảm mạnh khiến giá trị xe xuống thấp, người mua mất niềm tin”. Ông đặt câu hỏi liệu một số hãng xe có đủ khả năng tồn tại sau vài năm nữa nếu vẫn bán dưới giá thành. “Nếu một hãng mất khả năng hoạt động, ai sẽ bảo hành, bảo dưỡng xe cho người dùng?”

Dù vậy, các hãng Trung Quốc vẫn đang tận dụng tối đa các chính sách khuyến khích xe điện của chính phủ các nước ASEAN nhằm giảm phát thải.

Tại Thái Lan, khu vực quanh cảng Laem Chabang đã trở thành trung tâm chứa xe điện Trung Quốc – nhiều xe chưa gắn biển số, dầm mưa nắng ngoài trời. Theo các chuyên gia trong ngành vận tải, lượng xe nhập từ Trung Quốc đạt đỉnh năm 2023 và vẫn duy trì ở mức cao trong năm 2024–2025.

EV hiện chiếm 18% tổng doanh số ô tô tại Thái Lan trong bảy tháng đầu năm, tăng mạnh so với 12% một năm trước.

Tại Singapore, BYD đã vượt Toyota để trở thành thương hiệu bán chạy nhất nửa đầu năm 2025.

Riêng tại Việt Nam, VinFast là hãng Đông Nam Á duy nhất vượt các đối thủ Trung Quốc, với 87.000 xe bán ra trong năm 2024 (tăng 2,5 lần) và tiếp tục tăng mạnh trong 2025.

Tại Malaysia, BYD Atto 3 của ông Hor được bán thông qua nền tảng xe cũ, dưới dạng “xe demo” đã sử dụng tại showroom, nên giá được giảm sâu. Ở Thái Lan, nhiều xe trưng bày tại các triển lãm ô tô được giảm tới 15%.

Một số đại lý phàn nàn rằng họ phải giảm giá mạnh để không vuột mất khách hàng. Trong khi đó, nhiều khách hàng vừa mua xe có thế “chưng hửng” khi chứng kiến giá giảm sâu chỉ vài ngày sau.

Theo Hiệp hội Ô tô Trung Quốc, trong 7 tháng đầu 2025, Trung Quốc xuất khẩu 3,68 triệu xe, trong đó 1/3 là xe điện – tăng 84,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Do biên lợi nhuận trong nước rất thấp, xuất khẩu đang trở thành kênh mang lại lợi nhuận tốt hơn cho các hãng Trung Quốc.

Trung Quốc chuyển dịch sản xuất sang các nước Đông Nam Á

Các chuyên gia dự báo cạnh tranh sẽ ngày càng khốc liệt khi nhiều hãng Trung Quốc tiếp tục xây dựng nhà máy tại Thái Lan và Indonesia. BYD dự kiến xuất khẩu xe sản xuất tại Thái Lan sang châu Âu từ cuối tháng 8, đồng thời xây thêm nhà máy trị giá 1,3 tỷ USD ở Indonesia.

Trong khi đó, các hãng Nhật bắt đầu điều chỉnh chiến lược: chuyển sang tập trung vào xe lai (hybrid) và điều chỉnh giá. Một số hãng còn thu hẹp hoạt động tại Thái Lan (Honda, Suzuki, Nissan).

Tuy nhiên, theo chuyên gia Eugene Hsiao của Macquarie Capital, các hãng Nhật vẫn có lợi thế về mạng lưới đại lý, dịch vụ sau bán hàng và tài chính, những yếu tố mà các hãng Trung Quốc chưa thể bù đắp ngay.

“Ở thời điểm hiện tại, phần lớn người mua EV của Trung Quốc là nhóm người yêu công nghệ, chứ không phải nhóm khách hàng đại chúng vốn đang đi xe xăng của Nhật”, ông Hsiao nhận định.

Triển vọng và thách thức

Theo dự báo của AlixPartners, các hãng xe Trung Quốc sẽ chiếm 30% doanh số xe toàn cầu vào năm 2030, với sự tăng trưởng chủ yếu ở các thị trường mới nổi như Đông Nam Á, Trung Đông, châu Phi và Nam Mỹ. Tuy nhiên, chỉ 15 trong số 129 thương hiệu xe điện của Trung Quốc hiện nay được cho là còn tồn tại đến thời điểm đó.

Một ví dụ là hãng Neta – hiện đã phải đóng hàng loạt showroom và trung tâm dịch vụ tại Thái Lan, khiến khách hàng phàn nàn về thời gian sửa chữa kéo dài. Thậm chí, một số đại lý giảm giá xe tới một nửa vẫn không cải thiện được doanh số.

Với những khách hàng như ông Hor, điều quan trọng bây giờ chỉ đơn giản là “tận hưởng các tính năng công nghệ mới trên chiếc Atto 3”.

“Tôi mua để theo trend thôi, sau này lỗ thì… cũng chấp nhận,” ông nói. 

Theo Nikkei Asia