6 lầm tưởng phổ biến về dầu nhớt động cơ và những điều cần biết khi thay dầu cho xế cưng

Đối với nhiều người sở hữu xe hơi ở Việt Nam, ô tô không chỉ đơn thuần là phương tiện đi lại, che mưa, che nắng hàng ngày, mà còn là một tài sản có giá trị lớn. Do đó, họ luôn muốn chăm sóc, giữ gìn chiếc xe của mình thật cẩn thận sao cho xế cưng lúc nào cũng như mới và vận hành êm ái, mượt mà, ít hỏng hóc. Để được như vậy, có nhiều việc mà chủ xe cần làm, một trong số đó là thay dầu nhớt cho động cơ.

Thay dầu nhớt động cơ nghe có vẻ đơn giản nhưng không phải chủ xe nào cũng làm đúng. Trên thực tế, nhiều chủ xe vẫn còn lầm tưởng là thay nhớt càng đắt cho xe thì càng tốt hay xe ít sử dụng thì không cần thay nhớt thường xuyên. Những lầm tưởng này chẳng những khiến chủ xe tốn số tiền không đáng có mà có thể còn gây hại cho động cơ, dẫn đến chi phí sửa chữa, thay thế khổng lồ. Để tránh điều này, các chủ xe nên biết đâu là những lầm tưởng thường gặp về dầu nhớt động cơ.

Dầu nhớt càng đắt càng tốt

Dầu nhớt ô tô về cơ bản là một loại dung dịch dùng để bôi trơn cho động cơ. Dầu nhớt ô tô bao gồm 2 thành phần chính là dầu gốc và các chất phụ gia. Chất phụ gia này giúp cho dầu có những tính chất phù hợp với các tiêu chí về độ nhớt. Vì vậy, mỗi loại dầu nhớt sẽ có những phẩm cấp khác nhau.

Giá thành của dầu nhớt sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố từ phía nhà sản xuất. Dầu nhớt càng đắt thì càng sở hữu nhiều tính năng, công nghệ hoặc chất phụ gia vượt trội hơn. Tuy nhiên, không phải cứ dầu nhớt đắt tiền và có phẩm cấp cao là tốt cho mọi loại xe.

Khi thay dầu nhớt, chủ xe không nên nhìn vào giá thành mà nên quan tâm đến khuyến cáo của nhà sản xuất và xem loại dầu đó có phù hợp với chiếc ô tô của mình hay không. Ngoài ra, chủ xe cũng nên căn cứ vào tuổi thọ của xe, điều kiện kinh tế của bản thân cũng như mục đích và điều kiện sử dụng xe của mình để chọn dầu nhớt. Ví dụ, xe thường xuyên chạy ở nơi có nền nhiệt độ thấp thì nên dùng loại nhớt khác với xe ở vùng nắng nóng; xe dùng với mục đích kinh doanh, phải chạy đường dài với tần suất cao cũng không nên dùng dầu nhớt giống xe chỉ chạy loanh quanh trong phố.

Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP là dầu tổng hợp hoàn toàn, có khả năng giảm mài mòn tới 50% trong cả hai giai đoạn làm nóng máy và chạy - dừng cũng như tiết kiệm nhiên liệu khi vận hành trong điều kiện kẹt xe, rất phù hợp với tình trạng giao thông ở Việt Nam.

Dầu nhớt càng loãng thì xe chạy càng bốc

Trên chai dầu nhớt động cơ, chúng ta thường bắt gặp những ký hiệu như 0W, 5W hay 15W. Chữ số đứng trước chữ "W" càng nhỏ thì dầu càng có độ chảy loãng và khả năng luân chuyển càng cao ở nhiệt độ khởi động của động cơ. Với dầu có chữ số này càng nhỏ, khi xe khởi động máy, dầu sẽ luân chuyển nhanh và dễ dàng, từ đó rút ngắn thời gian đi đến các vị trí cần bôi trơn trong động cơ. Mục đích của việc làm này là giúp bảo vệ động cơ ngay từ khi khởi động đồng thời giúp xe khởi động nhẹ nhàng và tiết kiệm nhiên liệu hơn chứ không phải giúp xe chạy càng bốc như lầm tưởng của nhiều người.

Dầu nhớt đậm đặc có hại cho động cơ

Dầu nhớt động cơ có hai thông số quan trọng là cấp hiệu năng (hay còn gọi là phẩm cấp hoặc cấp chất lượng) API và cấp độ nhớt (SAE). Trong đó, cấp độ nhớt SAE của Hiệp hội kỹ sư ô tô Mỹ biểu thị cho độ đặc - loãng của dầu nhớt, ví dụ như SAE 30, SAE 40 hay SAE 50. Số càng lớn thì có nghĩa là nhớt càng đặc và càng hoạt động tốt ở nhiệt độ cao.

Dầu nhớt có độ đậm đặc cao có nhược điểm là khiến động cơ khó khởi động máy khi nhiệt độ ngoài trời ở mức thấp. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết của mùa hè thì hiện tượng này không xảy ra. Thay vào đó, dầu nhớt đậm đặc như SAE 50 lại đảm bảo cho động cơ không bị quá nóng khi xe vận hành liên tục trong thời gian dài. Vì vậy, không phải cứ dầu nhớt đậm đặc là có hại cho động cơ. Nếu thường xuyên chạy đường dài trong điều kiện thời tiết nắng nóng hoặc sử dụng xe đời cũ, có số công-tơ-mét cao,, bạn nên cân nhắc sử dụng dầu nhớt đậm đặc cho xe của mình.

Nhớt cho loại xe nào thì chỉ dùng cho loại xe đó

Dầu nhớt ô tô được chia thành nhiều loại theo thành phần cấu tạo và chất lượng. Thông thường, dầu nhớt sẽ được chia thành 5 loại cơ bản là dầu gốc khoáng, dầu gốc khoáng cao cấp, dầu tổng hợp hoàn toàn, dầu bán tổng hợp và dầu cho xe có số công-tơ-mét cao. Nói cách khác, dầu nhớt không được chia theo kiểu loại xe như sedan, SUV hay hatchback. Do đó, quan niệm dầu dùng cho xe sedan không dùng được cho xe SUV và ngược lại là hoàn toàn sai lầm.

Xe ít đi thì không cần thay dầu thường xuyên

Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, chủ xe nên thay dầu cho ô tô theo chu kỳ thời gian hoặc số km di chuyển. Do đó, một số người tưởng rằng khi xe của mình ít đi, chưa đạt số km theo khuyến cáo của nhà sản xuất thì không cần phải thay dầu. Ví dụ, có người chỉ chạy loanh quanh trong thành phố hoặc cuối tuần mới về quê thì cả năm chỉ đi vài nghìn km. Tuy nhiên, đây là một lầm tưởng khá tai hại của một số người dùng ô tô.

Bản thân dầu bôi trơn động cơ không nhất thiết là sẽ bị hỏng khi xe ít đi hoặc lâu không sử dụng. Tuy nhiên, khi xe không chạy thường xuyên, hơi ẩm bên trong động cơ sẽ tích tụ dần. Độ ẩm dư thừa kết hợp với dầu động cơ sẽ khiến độ đậm đặc của dầu bị thay đổi và dầu dần bị biến chất. Khi đó, dầu nhớt sẽ không còn khả năng bôi trơn động cơ tối ưu, dẫn đến hao mòn không cần thiết và thậm chí là hỏng động cơ.

Vì vậy, với những chiếc xe ít đi thì vẫn nên thay dầu thường xuyên theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Hiện một số nhà sản xuất ô tô khuyến cáo người dùng nên thay dầu cho xe theo chu kỳ 6 tháng một lần.

Xe ít đi vẫn nên thay dầu định kỳ để đảm bảo chất lượng dầu

Động cơ cũ thì nên dùng nhớt cao cấp

Như đã nhắc ở trên, dầu nhớt động cơ thường được chia thành 5 loại chính là dầu gốc khoáng, dầu gốc khoáng cao cấp, dầu tổng hợp hoàn toàn, dầu bán tổng hợp và dầu cho xe có số công-tơ-mét cao. Trong đó, dầu tổng hợp hoàn toàn cũng chính là loại đắt nhất và cao cấp nhất.

So với dầu thông thường, dầu tổng hợp hoàn toàn được loại bỏ nhiều tạp chất hơn trong quá trình tinh chế. Bên cạnh đó, loại dầu này được bổ sung các hợp chất nhân tạo và phụ gia có hiệu suất cao hơn, giúp giữ động cơ sạch hơn, bảo vệ động cơ khỏi hư hỏng tốt hơn. Mặc dù tốt hơn nhưng dầu tổng hợp hoàn toàn không phù hợp với tất cả các loại xe. Trên thực tế, các loại xe đời cũ được thiết kế để sử dụng dầu thông thường thay vì dầu tổng hợp hoàn toàn. Đó là lý do vì sao với động cơ cũ, bạn không nên dùng nhớt cao cấp. Thay vào đó, bạn nên chuyển sang sử dụng các loại dầu đậm đặc hơn hoặc dầu dành cho cho xe có số công-tơ-mét cao.

"Tất tần tật" những điều cần biết về thay dầu động cơ

Khi sở hữu một chiếc ô tô, chủ xe nên tìm hiểu một số thông tin cần thiết để chăm sóc xế cưng đúng cách, tránh "tiền mất tật mang". Các thông tin về dầu động cơ và thay dầu là một ví dụ điển hình.

Các thông số dầu động cơ cần biết

Như đã đề cập, dầu nhớt động cơ có hai thông số quan trọng là cấp hiệu năng API và cấp độ nhớt SAE, cụ thể như sau.

Cấp chất lượng API

Cấp chất lượng dầu của động cơ xăng được ký hiệu mặc định bằng chữ "S", ví dụ API SA, SB, SC,... Trong khi đó, cấp chất lượng của dầu động cơ diesel được ký hiệu mặc định bằng chữ "C", ví dụ API CA, API CB, API CC, API CD. Chữ cái đứng sau "S" hoặc "C" dùng để phân biệt các cấp phẩm chất và được xếp theo thứ tự của bảng chữ cái tiếng Anh. Chữ cái càng đứng sau thì dầu có phẩm cấp càng cao và càng đắt tiền, ví dụ dầu API SC thì có phẩm cấp cao hơn dầu API SA.

Cấp độ nhớt SAE

Cấp độ nhớt SAE biểu thị cho độ đặc - loãng của dầu nhớt và thường đi kèm các con số như 30, 40 hoặc 50. Số càng lớn thì có nghĩa là dầu nhớt đó càng đặc, có khả năng bôi trơn càng tốt và ngược lại. Các cấp độ nhớt này được xác định ở nhiệt độ trung bình của nhớt động cơ khi làm việc, tức là 100 độ C, và gọi là độ nhớt đơn cấp ở nhiệt độ cao.

Ký hiệu W

Dầu động cơ vốn có độ nhớt luôn thay đổi theo nhiệt độ. Do đó, dầu sẽ đặc lại khi nhiệt độ xuống thấp và loãng ra khi nhiệt độ tăng cao. Các loại dầu nhớt đơn cấp chỉ đảm bảo đạt độ nhớt theo yêu cầu ở nhiệt độ cao để bôi trơn động cơ. Trong khi đó, ở nhiệt độ môi trường thấp, dầu đơn cấp có thể đặc lại, gây khó khăn cho việc khởi động máy. Đó là lý do vì sao các loại nhớt đa cấp với ký hiệu như SAE 15W-40, SAE 20W-50 hay SAE 10W-30 ra đời và ngày càng trở nên phổ biến.

Chữ cái "W" là viết tắt của từ "Winter" (có nghĩa là "mùa đông" trong tiếng Anh) để biểu thị khả năng khởi động khi trời lạnh. Trong khi đó, chữ số đứng trước chữ "W" chỉ khoảng nhiệt độ âm mà loại dầu đa cấp giúp động cơ khởi động tốt. Khoảng nhiệt độ này được xác định bằng cách lấy 30 trừ đi con số đứng trước chữ "W". Ví dụ, dầu SAE 5W-40 sẽ giúp động cơ khởi động tốt ở nhiệt độ -15 độ C.

Các loại dầu động cơ phổ biến trên thị trường

Các loại dầu bôi trơn động cơ hiện nay được chia thành 5 loại chính, bao gồm dầu gốc khoáng, dầu gốc khoáng cao cấp, dầu tổng hợp hoàn toàn, dầu bán tổng hợp và dầu cho xe có số công-tơ-mét cao. Mỗi loại dầu sẽ có những đặc tính riêng và phù hợp với một số loại xe.

Dầu gốc khoáng: Đây là loại dầu bắt nguồn từ dầu thô. Sau đó, dầu được tinh chế để loại bỏ tạp chất và pha trộn với các chất phụ gia hóa học khác nhau. Những chất phụ gia này bao gồm chất tẩy rửa để trung hòa bùn, chất chống oxy hóa ức chế sự phân hủy kim loại và chất chống tạo bọt để ngăn bọt khí. Đây là loại dầu động cơ có giá rẻ nhất.

Dầu gốc khoáng cao cấp: Đây là loại dầu tiêu chuẩn dành cho xe đời mới. Tất cả các thương hiệu hàng đầu đều có loại dầu này. Dầu gốc khoáng cao cấp sẽ có một số cấp độ nhớt khác nhau. Các nhà sản xuất ô tô thường chỉ định loại dầu 5W-20 hoặc 5W-30 cho nhiệt độ thấp và dầu 10W-30 cho nhiệt độ môi trường cao hơn. 3 loại dầu này có thể dùng cho hầu hết các mẫu xe hạng nhẹ trên thị trường.

Dầu tổng hợp hoàn toàn: Loại dầu này được khuyên dùng cho động cơ công nghệ cao, xe sang hoặc xe thường xuyên phải kéo, chở nặng. Dầu tổng hợp hoàn toàn có khả năng luân chuyển tốt hơn ở nhiệt độ thấp và duy trì độ nhớt cực đại ở nhiệt độ cao. Đây là loại dầu cao cấp nhất nên đắt tiền nhất nhưng không phải động cơ nào cũng cần dùng dầu này. Thậm chí, dầu tổng hợp hoàn toàn có thể thiếu những tính năng cần thiết cho một số loại động cơ. Ví dụ như xe đời cũ thì nên dùng dầu thông thường hơn là dầu tổng hợp hoàn toàn.

Dầu tổng hợp hoàn toàn Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP

Dầu bán tổng hợp: Loại dầu này là sự pha trộn giữa dầu tổng hợp hoàn toàn và dầu gốc khoáng nhằm bảo vệ động cơ khi tải nặng hơn và ở nhiệt độ cao. Điều này có nghĩa là chúng ít bay hơi hơn, giúp giảm thất thoát dầu và tăng khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Những người muốn bảo vệ thêm cho động cơ khi chở nặng thường sử dụng loại dầu này. So với dầu tổng hợp hoàn toàn, dầu bán tổng hợp rẻ hơn. Nếu so với dầu gốc khoáng cao cấp, dầu bán tổng hợp đôi khi chỉ đắt hơn một chút.

Dầu nhớt bán tổng hợp của Castrol

Dầu dành cho xe có số công-tơ-mét cao: Đây là loại dầu dùng cho những chiếc xe có số công-tơ-mét từ 120.000 km trở lên. Loại dầu này có chứa các chất phụ gia, chất tăng cường hóa học có thể làm cho các gioăng cũng như gioăng cao su tròn bên trong và bên ngoài phồng lên, giúp giảm rò rỉ dầu và nguy cơ cháy cho các động cơ cũ. Nếu xe của bạn được bảo dưỡng đúng cách và vẫn hoạt động tốt thì loại dầu này có thể là lựa chọn phù hợp để kéo dài tuổi thọ của các bộ phận quan trọng trong động cơ, giúp xe chạy được lâu hơn. Dầu dành cho xe có số công-tơ-mét cao có thể được pha chế từ dầu gốc khoáng, dầu bán tổng hợp hoặc dầu tổng hợp hoàn toàn và sẽ có giá tương tự như các loại dầu đó.

Dầu động cơ dùng cho xe cũ, xe mới và xe sang

Điều đầu tiên các chủ xe cần nhớ khi chọn nhớt cho động cơ chính là theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Bên cạnh đó, chủ xe cũng cần lưu ý một số điều như sau khi chọn dầu bôi trơn động cơ.

Dầu nhớt dùng cho xe mới

Những chiếc xe đời mới ngày nay được trang bị động cơ có công nghệ chế tạo tốt hơn nên khe hở rất nhỏ. Do đó, xe đời mới được khuyên là nên dùng loại dầu nhớt loãng để dễ thấm vào các chi tiết. Nếu dùng dầu có độ nhớt quá cao, động cơ sẽ không được bôi trơn tốt, dẫn đến nóng máy, mài mòn các chi tiết máy vì không dầu không thẩm thấu được vào các tiết nhỏ, ảnh hưởng đến tuổi thọ động cơ.

Dầu nhớt dùng cho xe cũ

Trái ngược với xe mới, những chiếc xe đời cũ, có số công-tơ-mét cao, thì nên dùng dầu đậm đặc, ví dụ 15W-40 hay 20W-50. Dầu dành cho xe có số công-tơ-mét cao thường có độ nhớt cao hơn và thêm các chất phụ gia để cải thiện độ nhớt của dầu. Nhờ đó, loại dầu này có thể làm kín khe hở giữa các piston và thành xi-lanh trong động cơ tốt hơn đồng thời ít bị rò rỉ qua các khe hở ổ trục động cơ bị mài mòn theo thời gian. Bên cạnh đó, dầu dành cho xe có số công-tơ-mét cao có thể còn có lượng chất phụ gia chống mài mòn cao hơn để làm chậm quá trình mài mòn và bảo vệ động cơ cũ tốt hơn.

Dầu nhớt dùng cho xe sang

Với xe sang, nhà sản xuất sẽ đưa ra những yêu cầu khắt khe về dầu bôi trơn. Những chiếc xe sang hoặc xe hiệu suất cao thường được khuyên là nên dùng dầu có phẩm cấp cao hơn ô tô phổ thông nhằm tối ưu hiệu suất hoạt động của động cơ. Xe sang phần lớn đều có công suất động cơ lớn hơn xe phổ thông. Bên cạnh đó, chi phí, công nghệ và vật liệu chế tạo động cơ của xe sang cũng khác biệt so với ô tô phổ thông.

Do áp lực và cường độ làm việc của động cơ xe sang không giống xe phổ thông nên cũng đòi hỏi dầu nhớt có khả năng bôi trơn tốt hơn, chống mài mòn cao hơn, xử lý cặn bẩn hiệu quả hơn. Vì vậy, với những chiếc xe sang, người dùng nên chọn loại dầu tổng hợp hoàn toàn, có phẩm cấp cao hơn.

Các mốc thay dầu động cơ

Các mốc thay dầu động cơ sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khuyến cáo của nhà sản xuất, loại dầu mà xe đang dùng, điều kiện vận hành hay tuổi thọ của xe. Thông thường, cứ khoảng 3 - 6 tháng, người dùng nên thay dầu cho xe sau khi đã chạy 3.000 - 5.000 km đầu tiên. Với những chiếc xe cũ, xe thường xuyên chạy đường dài, chở nặng hoặc vận hành ở nơi nhiều khói bụi thì thời gian thay dầu có thể rút ngắn lại.

Bên cạnh đó, chủ xe có thể dựa vào thông số trên chai dầu để xác định chu kỳ thay dầu cho chiếc ô tô của mình. Ví dụ, dầu gốc khoáng thì có chu kỳ thay dầu là sau 5.000 km. Với dầu bán tổng hợp, cứ sau 7.000 - 8.000 km thì cần thay dầu một lần. Riêng với dầu tổng hợp hoàn toàn, chu kỳ thay dầu sẽ dài hơn, khoảng 10.000 - 15.000 km.

Nhìn chung, việc chọn loại dầu nào và thay dầu sau bao lâu còn phụ thuộc vào loại xe mà bạn đang sử dụng, điều kiện kinh tế của bản thân cũng như điều kiện vận hành của xe. Với những ai vẫn còn cảm thấy băn khoăn, chưa biết nên chọn loại dầu nào thì có thể tham khảo dầu nhớt Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP mới nhất, phù hợp với môi trường giao thông hiện đại ngày nay.

Dầu nhớt Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP với công nghệ DUALOCK sẽ bảo vệ động cơ ngay từ khi khởi động, ngay cả với các dòng xe được trang bị công nghệ chạy - dừng hiện đại

Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP là dầu nhớt được áp dụng công nghệ DUALOCK với các phân tử đột phá bám dính trên bề mặt chi tiết kim loại, liên kết chặt chẽ với nhau và hình thành màng dầu mạnh mẽ bảo vệ động cơ, chống mài mòn hiệu quả. Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP giúp giảm mài mòn tới 50% trong cả hai giai đoạn làm nóng máy và chạy - dừng cũng như tiết kiệm nhiên liệu khi vận hành trong điều kiện kẹt xe, rất phù hợp với tình trạng giao thông ở Việt Nam. Ngoài ra, Castrol MAGNATEC 5W-30 API SP còn đã được thử nghiệm trên xe hybrid - loại phương tiện xanh hiện đang là xu hướng tại nhiều quốc gia trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Nhờ đó, động cơ được bảo vệ liên tục ngay từ khi khởi động, ngay cả với các dòng xe được trang bị công nghệ chạy - dừng hiện đại.