Đề xuất bỏ bảo hiểm bắt buộc với xe máy vì không đem lại nhiều lợi ích xã hội

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đề xuất bỏ bảo hiểm bắt buộc đối với xe máy trong dự thảo Nghị định Quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới; bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng của Bộ Tài chính.

Theo khảo sát của VCCI, bảo hiểm trách nhiệm dân sự của xe máy không đem lại nhiều lợi ích xã hội như các loại bảo hiểm bắt buộc khác. Cụ thể, VCCI cho biết, sau hơn 10 năm triển khai, tỷ lệ chi trả bảo hiểm bắt buộc của xe máy ở mức rất thấp, chỉ gần 6% trong năm 2019, với 45 tỷ đồng chi trả trên 765 tỷ đồng phí bảo hiểm. Con số này thấp hơn nhiều so với bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của ô tô là khoảng 33%, bảo hiểm cháy nổ là 31%.

VCCI nhận định rằng, so với biện pháp đòi bồi thường khác, bảo hiểm giúp chi trả nhanh hơn đối với nạn nhân, giảm áp lực tài chính cho người gây tai nạn, từ đó tạo ra giá trị thặng dư cao hơn cho cùng một số tiền bồi thường. Tuy nhiên, với số tiền chi trả 45 tỷ đồng thì khó có thể thuyết phục được rằng lợi ích mà khoản tiền bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy lớn hơn chi phí xã hội phải bỏ ra là 765 tỷ đồng. Nhìn chung, về mặt tổng lợi ích cho xã hội, bảo hiểm xe máy bắt buộc không đảm bảo nguyên tắc lợi ích lớn hơn chi phí.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc thu hẹp phạm vi chủ thể có nghĩa vụ bắt buộc mua bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới, theo hướng loại trừ xe máy. Như vậy, việc mua bảo hiểm xe máy, bao gồm cả bảo hiểm trách nhiệm dân sự và các loại bảo hiểm khác sẽ dựa trên sự tự nguyện thỏa thuận của các bên.

Đề xuất bỏ bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với xe máy.

Ngoài ra, VCCI cũng đề nghị bổ sung trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc công khai thông tin, dữ liệu về bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới như số liệu doanh thu bảo hiểm, số liệu chất lượng giải quyết bồi thường, bao gồm cả số liệu tổng hợp và số loại đã phân theo loại phương tiện, theo doanh nghiệp. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy cạnh tranh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm theo hướng nâng cao chất lượng dịch vụ, từ đó mang đến giá tốt hơn cho xã hội và người dân.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều đơn vị bán bảo hiểm xe máy như Bảo hiểm Quân đội MIC, Bảo Việt, Tổng công ty bảo hiểm PVI,... Trong đó, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc có chi phí dao động từ 55.000 - 66.000 đồng/năm. Còn phí bảo hiểm tự nguyện tối thiểu là 10.000 đồng/người/năm.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc là một loại giấy tờ cần có của người điều khiển xe máy, nhưng thay vì chi trả cho người mua bảo hiểm (chủ xe) thì loại bảo hiểm này sẽ bồi thường chi trả thiệt hại cho bên thứ 3 nếu không may chủ xe gây tai nạn. Trong khi đó, bảo hiểm tự nguyện sẽ hỗ trợ trường hợp người điều khiển xe gặp tai nạn hay rủi ro.